Mijn vorige blog ging over kiezen in de politiek zin, maar deze gaat over persoonlijke keuzes maken. Soms heb ik het gevoel dat onze maatschappij geen keuzes meer kan maken, dat we te vaak alles willen. En daarbij nog teleurgesteld zijn dat alles hebben eigenlijk geen optie is voor de meesten onder ons.
Het begint met een historische gedachte. We lezen al eens in de krant dat we minder (kunnen) sparen dan de voorgaande generaties. Een deel van de redenen zit uiteraard in inflatie en allerlei andere economische redenen die het leven duurder gemaakt hebben. Maar zit het ook niet een beetje in het feit dat we gewoon zijn van niet meer te kiezen? Onze ouders en grootouders gingen in jaren met grote kosten soms al eens minder (ver) met verlof, ze kozen minder voor premium-wagens, … allemaal keuzes die impact hadden op hun mogelijkheden om te sparen.
We moeten eerlijk zijn, veel mensen kijken op vandaag neer op een franse middenklasser genre Peugeot of Citroën en zelfs een duitse Opel valt al niet meer zo in de markt als in de generaties die ons voorgingen. Twintigers van vandaag dromen van BMW of Audi en waar Porches en nog duurdere exoten vroeger beperkt voorkwamen zie je ze meer in meer in het straatbeeld verschijnen.
Daarnaast moet er gewintersport worden, tussendoor gecitytript, in de zomer naar de zon of avontuurlijke verre reizen en hebben we hobby’s die tegenwoordig ook veel duurder zijn dan vroeger. (Koersfietsen van een paar duizend euro zijn geen uitzondering en wegen toch ook op een gezinsbudget zou ik denken)
We willen ook allemaal een eigen huis (verbouwd naar eigen smaak) … en zo gaat het verder.
Ik moet toegeven dat de insteek van dit verhaal niet helemaal alleen van mij komt maar een stuk van het punt dat ik maak me werd ingegeven door een oudere (ietwat norse) collega waar ik in het begin van mijn carrière bij de NMBS een aantal jaar nauw mee heb samengewerkt. De man heeft jammergenoeg niet lang van zijn pensioen kunnen genieten en wisselde veel te jong het tijdige voor het eeuwige.
Het is vooral met het hebben van kinderen dat ik merk dat we kinderen te vaak proberen alles te laten hebben. Ze moeten niet kiezen tussen 2 activiteiten, wij als ouder doen het onmogelijke om ons kind van de ene naar de andere activiteit te rushen. En toch zeg ik vaak tegen mijn echtgenote dat we onze jongens moeten leren kiezen en hen de consequenties van hun keuzes voor te houden.
Vandaag las ik op een facebookgroep een moeder die er het hart van in was dat de school van haar kind weigerde om een leerling tijdens een meerdaagse uitstap een paar uur met haar (de mama) mee te geven om zijn 12de verjaardag op die dag te vieren. En voor mij is dat een duidelijk voorbeeld van keuzes maken. De keuze maken om je kind de uitstap met de school te gunnen die als consequentie heeft dat je de verjaardag op een ander moment zal moeten vieren. Het feit dat die moeder dat zo zag getuigt ook van het feit dat ze zelf ook niet kan kiezen. Ik ga ervan uit dat als het kind moet kiezen tussen zijn verjaardag op een ander moment vieren en meegaan op klasuitstap of de klasuitstap moeten missen om zijn verjaardag exact op de juiste dag te vieren dat hij wel voor de klasuitstap zal kiezen. (Waarbij hij door zijn keuze nog altijd zijn verjaardag gevierd heeft én de klasuitstap meemaakt)
Als ik mijn oudste zoon laat kiezen of hij bij ons zal eten of bij zijn grootouders bij wie hij regelmatig verblijft en hij kiest om bij hen te eten dan hoeft hij nadien niet boos te zijn als wij frietjes van de frituur gegeten hebben, zelfs niet te zeggen dat als hij het geweten had, soms moet je kiezen zonder dat je over alle gegevens beschikt, dat is niet makkelijk maar soms moet het. En als je je keuze gemaakt hebt dan moet je je daarnaar schikken.
Onze kleinste hoeft zijn bord niet altijd leeg te eten, als hij al goed gegeten heeft lig ik niet wakker van die laatste paar schepjes, maar als zijn bord niet leeg is krijgt hij geen snoepje als beloning voor het lege bord. Dat is een keuze die hij kan maken, die laatste schepjes opeten en dus kiezen voor een leeg bord en een snoepje of stoppen en beseffen dat hij dan ook geen snoepje krijgt. Kleine dingen die hem leren dat hij zelf kan kiezen en dat zijn keuzes gevolgen hebben.
Heb ik zelf nooit spijt van een keuze? Zeker wel. Zoals iedereen wel eens, maar aan de andere kant besef ik wel dat ik de keuze meestal zelf gemaakt heb. Een mooi voorbeeld is het stopzetten van een engagement bij wielerwedstrijd Gent-Wevelgem. Mis ik dat soms? Ja. Maar ik maakte een keuze en die wetenschap maakt dat ik geen spijt heb. Ik neem in bijberoep ook opdrachten aan op dagen waarop er leuke zaken te beleven zijn met mijn gezin, maar dat is een consequentie van de keuze voor een bijberoep. En bij elke opdracht kan ik kiezen of ik die aanneem of mijn gezin voor het werk zet, maar eens ik de keuze maak moet ik geen spijt hebben dat ik het andere moet missen.
Dus mijn boodschap is duidelijk, ik wil mijn kinderen proberen op te voeden met het vermogen om te kiezen. En door goeie keuzes te maken en daar nadien niet te veel op terug te komen misschien wel gelukkigere mensen te worden. Zonder FOMO. Want kiezen is immers altijd een beetje verliezen…
